11 lipca 2024 roku w Ministerstwie Sprawiedliwości zaprezentowano założenia do projektu ustawy o biegłych sądowych. Problemy związane z instytucją biegłych sądowych były dyskutowane w środowiskach kryminalistycznych od wielu lat. Dotychczas obowiązujące przepisy były nieprecyzyjne i niedostosowane do współczesnych potrzeb, a system wyłaniania biegłych był niefunkcjonalny.
Jednym z kluczowych współtwórców założeń do nowej ustawy jest prof. Tadeusz Tomaszewski, Kierownik Studiów w Centrum Nauk Sądowych UW oraz Kierownik Katedry Kryminalistyki WPiA UW. Prof. Tomaszewski od wielu lat naukowo zajmuje się problematyką biegłych sądowych i wniósł znaczący wkład w opracowanie nowego projektu ustawy.
Główne założenia projektu ustawy:
- Status biegłego sądowego – Funkcję tę powinny pełnić osoby o wysokich kompetencjach w różnych dziedzinach nauki lub techniki, które będą mogły być wykorzystane dla potrzeb wymiaru sprawiedliwości. Kwalifikacje, kompetencje i wiedza biegłych sądowych powinny być potwierdzone w specjalnej procedurze certyfikacyjnej.
- Certyfikowanie biegłych sądowych i instytucji opiniujących – Dopuszczalne jest zasięganie opinii biegłych ad hoc w określonych prawem przypadkach. Powołana zostanie Rada Biegłych przy Ministrze Sprawiedliwości, która będzie m.in. wskazywać kandydatów do Zespołów oceniających działających w strukturze organizacyjnej organu certyfikującego biegłych sądowych.
- Komisja Certyfikacyjna Biegłych Sądowych i Instytucji Opiniujących – Powołana przez Ministra Sprawiedliwości, będzie samodzielnie weryfikować kwalifikacje kandydatów na biegłych sądowych. Zadaniem Komisji będzie także standaryzacja badań w poszczególnych rodzajach ekspertyz.
- Centralna lista biegłych sądowych – Dotychczasowe listy biegłych sądowych prowadzone w sądach okręgowych zostaną zastąpione jedną, elektroniczną listą centralną, co umożliwi lepszą kontrolę biegłych oraz usprawni proces znajdowania specjalistów.
- Wynagrodzenie biegłych – Podstawowa stawka godzinowa zostanie podwyższona, a wynagrodzenie będzie zależeć od stopnia naukowego biegłego. Utrzymana zostanie możliwość podwyższenia stawki godzinowej o 50% w przypadku szczególnie złożonych opinii.
Na dzisiejszej konferencji prasowej prof. Tomaszewski podkreślał znaczenie odpowiednich kwalifikacji i kompetencji biegłych sądowych oraz konieczność wprowadzenia procedur certyfikacyjnych. Jak zaznaczył, przez ostatnie lata podejmowano wiele bezskutecznych prób uporządkowania przepisów dotyczących biegłych sądowych, dlatego obecna reforma jest niezbędna dla poprawy funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości.
Więcej informacji: https://www.gov.pl/web/sprawiedliwosc/reforma-przepisow-o-bieglych-sadowych